Deneyim Nedir? Acısıyla-Tatlısıyla

Kıymetli Okurlarım,

Deneyim nedir? Deneyim, bir insanın belli bir zaman içinde ya da yaşamı boyunca edindiği bilgilerin, gördüğü, geçirdiği durum ve olaylardan elde ettiği görgü ve pratiğin tümüne denir.

Doğduğumuz andan itibaren her şeyi her gün öğrenme yoluyla deneyimleriz. Bu deneyimlerin kimisi kendi yaşayarak edindiğimiz kimisi de gözlemleyerek edindiğimizdir. Peki, bu edindiğimiz deneyimlerin bize ne faydası var? Hayatın kendisi öğrenmekten ibaret; sürekli bir şeyler öğreniyor, öğrenmeye de devam ediyoruz.

Deneyimler bize hayatta ne yapıp ne yapmamamız gerektiğini gösterir. Bu bazen acı bazen de güzel deneyimler olabilir. Hatırlarsınız; yürümeye başladığımızda sıcak bir şeyin yanından geçerken “cız” derler ve biz ne denmek istendiğini anlamayız ta ki elimizi vurup yakana kadar. Sonra o sıcakla “cız” bizde kodlanır ve artık bize “cız” dediklerinde biliriz ki, elimiz sıcak bir şeye yaklaşırsa ya da değerse yanarız dolayısıyla uzak dururuz. Böyle deneyimler yaşanarak öğrenilenlerdir.

Bazı deneyimler de gözlemleyerek edinir. Mesela; yetiştirilen ailede anne-baba ilişkisi nasılsa (kötü veya iyi) bunun doğrusunun öyle olduğu gözlemlenir. Daha sonra ki yaşantıda da öyle uygulanmaya çalışılır. Başka bir örnekte para biriktirilerek veya borçla alınan ev, araba gibi şeyler varsa aile de kendi başımıza bir şeyler almak istediğimizde para biriktirilerek ya da borçla alındığını gözlemleyerek öğreniyoruz. Örnekler daha fazla çeşitlendirilebilir. Yaşanılan her olayın mutlaka bir faydası vardır. Güzel edinilmiş deneyimler mutlu anılar ve güzel duygular bırakırken, yaşanılan kötü olaylar ise bu sefer hep bir pişmanlık, kızgınlık ve öfke oluşturur; ayrıca yaşanılanlardan karşımızdakilerini suçlar, aslında bu yaşanılanları neden yaşadığımızı sorgulamayız. Hayat devam ettiği sürece yaşanılanlar kendini farklı şekillerde ve kişilerle tekrar edip durur ve bu durumlarla sınanmaya devam edilir.

Hiç düşündünüz mü neden?

Sebebi; o olaydan, o durumdan edinilmesi gereken dersi ve/veya kazanım edinilmediği ve görülmediği içindir. Tekrar tekrar aynı şeyleri yaşar bir kısır döngü içinde döner durulur. Yani pişmanlık, öfke, kızgınlık duyuluyor elbette ancak kişi kendini yıprattığınızla kalıyor. Hepimiz deneyimlerimizin bütünüyüz. Aslında bu yaşanılanların hepsi çok kıymetli ve paha biçilemez, bizi biz yapan şeylerdir. Bu yazıyı okurken hemen kendi kendinize “ Öyle şey olur mu, kazanımı nasıl anlayacağım?” dediğinizi duyar gibiyim. O zaman cevabı hemen vereyim.

Yaşanılan olay her neyse onunla ilgili herhangi biri kınandığında,

Önyargılı davranıldığında,

Yaşanılacak güzel zamanların kıymeti anlaşılmadığında,

Kötü bir şey görüp saçma bulunduğunda akabinde “Nasıl böyle yapmış, nasıl anlamamış, nasıl fark etmemiş?” gibi “Nasıl?” ile başlayan sorular farkında olarak ya da olmayarak sorulduğunda, mutlaka bu soruların karşılığı nasıl olduğunu anlamak için yaşanılır.

Peki, bütün bu tekrar tekrar yaşanılan kötü deneyimlerden kurtulmak mümkün mü?

EVET mümkün.

Edinilmesi gereken dersleri yukarıdaki soruları cevaplayarak bulunuz.

Sonra yaşadığınız o acı deneyim olduktan sonra mutlaka size faydası olan bir şey olmuştur, bunu düşününüz.

Mesela, kişi hayatta kimseden yardım alınmadan kötü zamanlar geçirdi ise bunun faydası kendi başının çaresine bakılabilmenin, güçlü olmanın ne demek olduğunun öğrenilmiş olması bir de birine yardım etmenin ne kadar önemli olduğunun farkında olmaktır. Bu örnekteki gibi yaşanılan kötü şey düşünüldüğün de sonucunda gelişen faydanın mutlaka farkına varılır.

MUTLAKA NE HİSSETTİĞİNİZİ BULUN.

Yaşadığınız deneyimden sonra hissettiğiniz duyguların, düşüncelerin ne olduğunu bulun. Üzüntü, sevinç, heyecan, suçluluk, öfke, kızgınlık, hayal kırıklığı, kırgınlık, korku, kıskançlık, pişmanlık, değersizlik, aldatılmışlık gibi…duygunuzun adını koyarken diğer kişileri ve ortamları suçlamadan sadece kendinizi düşünerek yapın.

Duygunun adını koyduktan sonra bu duygu size hayata karşı pozitif ne sağladı, bu deneyim sizin hayat amacınıza nasıl hizmet ediyor, bunu düşünün.

Örneğin; televizyonda bir dolandırılma haberi izlenildiğinde “Nasıl anlamamış?” gibi benzer sorular akıldan geçerse, kişinin zaafının olduğu konuda dolandırılması kaçınılmaz hale gelir.

Bu örnekte anlatmak istediğimiz kazanım şudur; ekran başında haberi izlerken istemeden düşünülen o sorular ve yargılardan karşıdaki kişinin ne hissettiği anlaşılır, sonrasında herhangi bir olay için birilerinin yargılanmaması gerektiği bizim için bir kazanımdır yani faydadır.

Hayatta acı şeyler olduğu gibi güzel şeyler de oluyor. Geçmişe ve kötü şeylere takılarak insan kendine kötülüğün en büyüğünü yapıyor güzel ve mutlu anları da öteliyor.

Güzel olan her şeyi hak ediyorsun. SEN İSTE…